باب: موعظة
المحدث عند
القبر، وقعود
أصحابه حوله.
82. Muhaddisin (Hadis aliminin) Kabirde Vaaz Vermesi,
Arkadaşlarının Onun Etrafında Oturması
حدثنا
عثمان قال:
حدثني جرير،
عن منصور، عن
سعد بن عبيدة،
عن أبي عبد
الرحمن، عن
علي رضي الله
عنه قال:
كنا
في جنازة في
بقيع الغرقد،
فأتانا النبي
صلى الله عليه
وسلم، فقعد
وقعدنا حوله،
ومعه مخصرة،
فنكس، فجعل
ينكت
بمخصرته، ثم
قال: (ما منكم
من أحد، ما من
نفس منفوسة،
إلا كتب
مكانها من
الجنة
والنار، وإلا
قد كتب شقية
أو سعيدة).
فقال رجل: يا
رسول الله،
أفلا نتكل على
كتابنا وندع
العمل، فمن
كان منا من
أهل السعادة
فسيصير إلى
عمل أهل
السعادة،
وأما من كان
منا من أهل
الشقاوة
فسيصير إلى
عمل أهل الشقاوة؟
قال: (أما أهل
السعادة
فييسرون لعمل
السعادة،
وأما أهل
الشقاوة
فييسرون لعمل
الشقاوة). ثم
قرأ: {فأما من
أعطى واتقى}.
الآية.
[-1362-] Ali r.a. şöyle demiştir: Baki'u-Garkad'da bir cenazedeydik. Nebi
Sallallahu Aleyhi ve Sellem yanımıza gelerek oturdu, biz de onun etrafına
oturduk. Elinde bir asa vardı. Başını eğdi, asasıyla yere vurmaya başladı.
Sonra şöyle buyurdu: "Sizin hepinizin ve can taşıyan tüm insanların
cennetteki ve cehennemdeki mekanı yazılmıştır (takdir edilmiştir). Kimin
bedbaht ve kimin bahtiyar olduğu da takdir edilmiştir."
Bir adam: "Ey Allah'ın Resulü! Allah'ın bizim için takdir
ettiği şey'e güvenerek ameli bırakamaz mıyız? Bizden (Allah'ın takdirine göre)
bahtiyarlardan olan kimse, zaten (Allah'ın takdiri sebebiyle) bahtiyar
kimselerin amelini işler. İçimizden (Allah'ın takdirine göre) bedbaht olan
kimse de bedbaht kimselerin amelini işler" dedi.
Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem: "Bahtiyar kimselere
bahtiyarların ameli kolaylaştırılır, bedbaht kimselere ise bedbahtların ameli
kolaylaştırılır' dedi. Daha sonra şu
ayetleri okudu: "Kim (Allah yolunda) verir ve (Allah'a karşı gelmekten)
sakınır, en güzeli (kelime-i tevhidi) tasdik ederse biz ona en kolay olanını
(cennete gitmeyi) kolaylaştırırız. Kim de cimrilik eder, kendini müstağni sayar
ve en güzeli de yalanlarsa biz de ona en zor olanı (cehenneme gitmeyi) kolaylaştırırız.[Leyl
5-10]
Tekrar: 4945, 4946, 4947, 4948, 4949, 6217, 6605, 7552
Diğer tahric edenler: Tirmizî, Kader; Müslim, Kader
AÇIKLAMA: Buharî konu başlığını bu şekilde koymakla bîr
anlamda kabirde oturmanın farklı durumlarına işaret etmektedir. Şayet bu
hayatta olan veya ölen kişinin maslahatı için olursa mekruh olmaz. Kabre oturma
ile İlgili yasak, buna aykırı olana yorulur.
Zeyn İbnü'l-Müneyyir şöyle demiştir: Bu ayetlerin bu başlık
altında verilmesinin sebebi, kabirde oturan kişinin insanları amele
yönlendirmek amacıyla, kabre gitmenin ve mahşerin yakın olduğunu söyleyerek
uyarmasının uygun olduğuna İşaret etmektir.
Buharî, daha..sonra Hz. Ali'den rivayet edilen merfu hadise yer
vermiştir.